Rzut wolny to wymarzona sytuacja dla jednej z piłkarskich drużyn. „Panie sędzio, faul!”. Ile razy słyszeliśmy taką lub podobną frazę na każdym boisku świata? Niezliczoną ilość razy. Zawodnicy zawsze domagają się odgwizdywania przewinień, a gdy sędzia faktycznie uznaje, że jeden z graczy przewinił, wówczas dyktuje rzut wolny.
Rzut wolny jest jednym ze stałych fragmentów gry w piłce nożnej, obok rzutu karnego, rzutu rożnego, wrzutu z autu, wznowienia od bramki czy wznowienia gry od środka. Rzut wolny wywołuje wiele kontrowersji, bo nierzadko kończy się golem, asystą lub bezpośrednim zagrożeniem bramki. Przez dziesięciolecia w futbolu narodziły się wielu wirtuozów rzutów wolnych. Zapamiętujemy szczególnie tych, którzy znakomicie uderzali z wolnych na bramkę, ale nie mniej ważni dla swoich drużyn są znakomicie dośrodkowujący piłkę gracze.
Obstawiaj zakłady piłkarskie
W poniższym tekście spróbujemy zebrać wszystkie aspekty rzutu wolnego i przedstawić je w skondensowanej, czytelnej i przyswajalnej formie. Jak zawsze w takich wypadkach naszym przewodnikiem będzie książka pt. Przepisy gry w piłkę nożnej. Sędziowska biblia.
Kiedy wykonuje się rzut wolny?
A zatem oddajmy głos przepisom i sprawdźmy zarówno definicję rzutu wolnego, jak i przypadki, kiedy jest on dyktowany.
Rzutom wolnym poświęcony jest 13 artykuł Przepisów gry.
Rzuty wolne bezpośrednie i pośrednie przyznawane są drużynie przeciwnej zawodnika, zawodnika
rezerwowego, zawodnika wymienionego, zawodnika wykluczonego lub osoby funkcyjnej, którzy
popełnili przewinienie.
A jak wygląda procedura wykonania rzutu wolnego? Tu również podeprzemy się sędziowską lekturą.
Wszystkie rzuty wolne wykonywane są z miejsca, w którym doszło do przewinienia, z następującymi
wyjątkami:
- rzut wolny pośredni dla drużyny atakującej zarządzony w polu bramkowym przeciwników jest
wykonany z linii pola bramkowego równoległej do linii bramkowej, w miejscu najbliższym
popełnienia przewinienia, - rzuty wolne dla drużyny broniącej w jej polu bramkowym mogą być wykonane z dowolnego miejsca
w tym polu, - rzuty wolne wynikające z nieuprawnionego wejścia, powrotu lub zejścia zawodnika z pola gry,
wykonywane są z miejsca, w którym znajdowała się piłka w momencie przerwania gry. Jednakże,
jeżeli zawodnik popełnia przewinienie poza polem gry, grę należy wznowić rzutem wolnym z linii
ograniczającej pole gry, z miejsca najbliższego przewinieniu; za przewinienia karane rzutem wolnym
bezpośrednim należy podyktować rzut karny, jeżeli to miejsce na linii bramkowej znajduje się w polu
karnym przewiniającego zawodnika. - w sytuacjach, gdy Przepisy przewidują inne miejsce wznowienia
Obstawiaj zakłady piłkarskie
A co z futbolówka?
- piłka musi leżeć nieruchomo, a wykonawcy rzutu nie wolno jej powtórnie dotknąć, zanim nie dotknie ona
innego zawodnika
• została wprowadzona do gry, gdy została kopnięta i wyraźnie poruszyła się
Zanim piłka zostanie wprowadzona do gry, wszyscy przeciwnicy muszą pozostawać:
• co najmniej 9,15 m (10 jardów) od piłki, chyba że znajdują się na linii bramkowej i między słupkami
we własnym polu karnym,
• poza polem karnym przeciwników, z którego wykonywany jest rzut wolny. - Gdy mur tworzy trzech lub więcej zawodników drużyny broniącej, wszyscy zawodnicy drużyny
atakującej muszą pozostawać minimum 1 m (1 jard) od muru do momentu, gdy piłka jest w grze - Rzut wolny można wykonać przez podrzucenie piłki stopą, względnie obiema stopami jednocześnie.
Zwody taktyczne dla dezorientowania zawodników drużyny przeciwnej w trakcie wykonywania rzutu
wolnego są dozwolonym elementem gry w piłkę nożną.
Jeżeli wykonawca rzutu wolnego wykona rzut w taki sposób, że celowo kopnie piłkę w przeciwnika, aby uzyskać prawo do ponownego jej zagrania, sędzia grę będzie kontynuował – o ile zagranie to nie było wykonane w sposób nieostrożny, nierozważny lub z użyciem nieproporcjonalnej siły.
Rzut wolny pośredni a rzut wolny bezpośredni
W tym tekście przewijały się już rzuty wolne bezpośrednie i pośrednie. Nie każdy zna różnicę pomiędzy tymi dwoma różnymi stałymi fragmentami gry. Podstawowa i zasadnicza różnica polega więc na tym, że z rzutu wolnego bezpośredniego można bezpośrednim strzałem zdobyć gola. Rzut wolny pośredni wymaga przynajmniej dwóch kontaktów piłki – np. podanie i strzał, albo strzał i rykoszet, lub strzał i interwencja bramkarza.
Rzut wolny bezpośredni jest przyznany, jeżeli zawodnik popełnia na przeciwniku jedno z następujących przewinień, w sposób uznany przez sędziego za nieostrożny, nierozważny lub przy użyciu nieproporcjonalnej siły:
• atakuje przeciwnika ciałem,
• skacze na przeciwnika,
• kopie lub usiłuje kopnąć przeciwnika,
• popycha przeciwnika,
• uderza lub próbuje uderzyć przeciwnika (także przy użyciu głowy),
• atakuje przeciwnika nogami,
• podstawia bądź próbuje podstawić przeciwnikowi nogę lub inną część ciała.
Generalnie, co bardzo ważne, jeżeli elementem przewinienia był kontakt między zawodnikami, to takie przewinienie należy karać rzutem wolnym bezpośrednim.
Obstawiaj zakłady piłkarskie
Rzut wolny bezpośredni jest również przyznany, jeżeli zawodnik popełnia jedno z następujących
przewinień:
● nieprzepisowy kontakt ręki z piłką (poza bramkarzem we własnym polu karnym),
● zatrzymywanie przeciwnika,
● przeszkadzanie w poruszaniu się przeciwnikowi, gdy dochodzi do kontaktu między zawodnikami,
● gryzienie lub plucie na osobę wpisaną do protokołu lub takie zachowanie wobec jednego z sędziów,
● rzucanie przedmiotem w piłkę, przeciwnika lub jednego z sędziów, bądź dotykanie piłki trzymanym
przedmiotem.
Rzut wolny pośredni jest przyznany, jeżeli zawodnik:
● gra w sposób niebezpieczny,
● przeszkadza w poruszaniu się przeciwnikowi i nie dochodzi do kontaktu między zawodnikami,
● winny jest okazywania niezadowolenia z decyzji sędziów, poprzez ordynarny, obelżywy, obraźliwy
język i/lub działanie(a) lub popełnia inne przewinienie werbalne,
● przeszkadza bramkarzowi w zwolnieniu piłki z rąk albo kopie/próbuje kopnąć piłkę w trakcie
zwalniania jej z rąk przez bramkarza,
● inicjuje rozmyślne sztuczki w celu podania piłki (również po rzucie wolnym lub rzucie od bramki)
do bramkarza używając do tego głowy, klatki piersiowej, kolana itp., aby obejść Przepisy Gry (nie
ma znaczenia, czy bramkarz dotyka piłki ręką, czy nie); bramkarz zostaje ukarany, jeżeli to on
zapoczątkował takie rozmyślne zagranie,
● popełnia jakiekolwiek inne przewinienie niewymienione w Przepisach, z powodu którego sędzia
przerwał grę dla udzielenia winnemu zawodnikowi napomnienia lub wykluczenia z gry.
Rzut wolny pośredni jest przyznany, jeżeli bramkarz we własnym polu karnym popełnia jedno z
następujących przewinień:
● przez czas dłuższy niż 6 sekund kontroluje piłkę ręką/ramieniem, zanim ją zwolni,
● dotyka piłkę ręką/ramieniem po tym, jak ją już zwolnił, ale zanim dotknęła ona innego zawodnika,
● dotyka piłkę ręką/ramieniem, chyba że ewidentnie kopnął lub próbował kopnąć piłkę w celu jej
wybicia po tym, jak:
⮚ została rozmyślnie kopnięta do niego przez współpartnera,
⮚ otrzymał ją bezpośrednio z wrzutu od współpartnera.
Obstawiaj zakłady piłkarskie
Rzut wolny w obstawianiu meczów
Rzuty wolne co do zasady nie są zbyt popularnym elementem zakładów bukmacherskich. Jednak przy bardzo rozbudowanej ofercie bukmacherskiej na niektóre mecze (przeważnie bardzo ważne) można znaleźć szczegółowe zakłady, takie jak liczba rzutów wolnych (albo liczba przewinień) jednej z drużyn, albo całościowo – liczba fauli (lub rzutów wolnych) w całym meczu. Rzadko kiedy spotkać można inne zakłady związane z rzutami wolnymi, ale niekiedy pojawiają się zakłady specjalne, takie jak „Zawodnik X strzeli gola z rzutu wolnego” lub „W meczu padnie choć 1 bramka z rzutu wolnego”. Jednak z całą pewnością tego typu zdarzenia pojawiają się w ofercie bukmacherów sporadycznie, przy okazji szlagierowych meczów.
Najlepsi wykonawcy rzutów wolnych
Przez lata w futbolu narodziło się wiele gwiazd i wielu zawodników, którzy uznawani byli za wybitnych specjalistów od strzelania rzutów wolnych. Przyjrzyjmy się im.
W dzisiejszej piłce za jednego z najlepszych strzelców rzutów wolnych uchodzi Leo Messi. Argentyńczyk na początku swojej kariery nie wykonywał rzutów wolnych, ale z czasem wytrenował ten element rzemiosła do perfekcji. Niektórzy żartowali nawet, że Messi jest pewniejszy przy rzucie wolnym niż przy karnym, bowiem z jedenastu metrów często przydarzały mu się pudła. W ostatnich latach Messi obniżył nieco swoją skuteczność z rzutów wolnych, ale wciąż ma spory oręż w swojej lewej nodze i jest piekielnie niebezpieczny dla bramkarzy.
Skoro mówimy o Messim, to nie wypada nie wspomnieć o jego wieloletnim antagoniście – Cristiano Ronaldo. Portugalczyk też miał w swojej karierze okres znakomitych strzałów z rzutów wolnych. CR7 nie decydował się jednak na wariant techniczny i nie posyłał rogali jak Messi. Strzelał siłowo, a jego „spadające liście” nierzadko zaskakiwały bramkarzy. Z czasem jednak całkowicie wytracił ten atut i obecnie jego próby z rzutów wolnych najczęściej są obiektem drwin. Mimo wszystko statystycy podają, że CR7 zdobył w karierze 57 bramek z rzutów wolnych.
Jeśli wierzyć statystykom, to najlepszy w tej materii jest Juninho Pernambucano. Niegrający już Brazylijczyk kojarzony jest z dwóch rzeczy – gry w Lyonie i fantastycznie bitych rzutów wolnych. Jego bomby były postrachem bramkarzy, a Juninho strzelił w ten sposób 77 bramek.
Pozostając przy Canarinhos, nie sposób nie wspomnieć o Pele. Legendarny, niestety nieżyjący już Brazylijczyk, strzelił ponad 70 bramek z rzutów wolnych. Dziś mało kto kojarzy go akurat z tym stałym fragmentem gry, ale Pele największe sukcesy odnosił, gdy telewizja dopiero raczkowała. Mówi się jednak, że wszystko co najlepsze w futbolu, pierwszy robił właśnie Pele.
Przez lata za wybitnego specjalistę od uderzeń z ustawionej piłki uchodził David Beckham. Jego specjalnością było rogale. Nie bez kozery powstał nawet film „Podkręć piłkę jak Beckham”. Anglik strzelił w karierze w ten sposób 65 bramek. Kilka z nich to legendarne trafienia, którym reprezentacja Lwów Albionu lub Manchester United zawdzięcza bardzo wiele.
Beckham ma w Premier League nowego naśladowcę. James Ward-Prowse nie jest na pewno piłkarzem wybitnym i raczej nie ma już szans na zrobienie kariery porównywalnej do „Becksa”, ale z miesiąca na miesiąc podbija swoje statystyki z rzutów wolnych. Niespodziewanie stał się jednym z najlepszych egzekutorów tego stałego fragmentu gry na świecie.
Na koniec jeszcze jeden „ananas”. Rogerio Ceni. Strzelił z rzutów wolnych ponad 60 bramek i nie byłoby w tym jeszcze nic szokującego, gdyby nie fakt, że mówimy o… bramkarzu. Ceni wykonywał też jedenastki i w karierze strzelił łącznie 131 goli – tylko jedną z gry, reszta to rzuty wolne i rzuty karne. Całe życie związany był jednak z rodzimą ligą i dla wielu europejskich kibiców jest nieznany, albo znany właśnie tylko przez pryzmat bramkarza, który strzela gole. Jego kariera obejmuje jednak sporo sukcesów. Trzykrotnie zdobył mistrzostwo Brazylii, dwa razy wygrał Copa Libertadores i raz Klubowe Mistrzostwo Świata. Zagrał też 18 razy w reprezentacji Canarinhos, w tym raz na mundialu.
Obstawiaj zakłady piłkarskie
Słynny rzut wolny Holma
Pomówiliśmy o słynnych wykonawcach rzutów wolnych, ale pora też na odrobinę mniej poważny wątek. Emil Holm, zawodnik klubu Sonderjyske, podczas meczu ligi duńskiej wsławił się tym, że wykonując rzut wolny… przekopał stadion. Dokonał więc tego samego, co niegdyś Marek Saganowski w Ostrowcu Świętokrzyskim podczas meczu reprezentacji Polski. „Sagan” jednak posłał piłkę poza stadion z gry, a Holm wykonując beznadziejnie rzut wolny.
A wyglądało to tak:
<blockquote class=”twitter-tweet”><p lang=”pl” dir=”ltr”>🇸🇪 Emil Holm w lidze duńskiej wykopał piłkę poza stadion z rzutu wolnego.<a href=”https://t.co/eHWkFYiLnl”>pic.twitter.com/eHWkFYiLnl</a></p>— Piotr Piotrowicz (@Piotrowicz17) <a href=”https://twitter.com/Piotrowicz17/status/1419713515267440651?ref_src=twsrc%5Etfw”>July 26, 2021</a></blockquote> <script async src=”https://platform.twitter.com/widgets.js” charset=”utf-8″></script>
FAQs
Jaka powinna być odległość muru od zawodnika wykonującego rzut wolny?
Zawodnicy powinni stać 9,15 m. od piłki, gdy wykonywany jest rzut wolny. Jeśli jednak wykonawca chce rozegrać rzut wolny błyskawicznie, nie musi czekać na odsuwanie się rywali.
Kiedy wykonuje się rzut wolny w piłce nożnej?
Rzut wolny w piłce nożnej dyktuje się po tym, gdy sędzia odgwiżdże przewinienie jednej z drużyn (np. klasyczny faul lub zagranie ręką). Jeśli jednak takie przewinienie ma miejsce w polu karnym, dyktowany jest rzut karny.
